In Amerika worden al robotjournalisten gebruikt voor korte, snelle nicheberichten. Op zich geen probleem, staat in het artikel van De Standaard te lezen, want zo kunnen journalisten zich meer bezighouden met analyse en achtergronden. En is dat niet per slot van rekening het echte journalistieke werk?
Toch blijft correspondent Nico Tanghe voorzichtig. Want de robotjournalistiek kan de artikels naadloos aanpassen aan zijn publiek. Iets wat elke zichzelf respecterende menselijke journalist niet zomaar zou doen, aldus Nico Tanghe. Koppen worden uitgetest op verschillende groepen mensen om de best werkende kop te kiezen. ‘De stap naar een volautomatische ‘content farm’, die nieuws publiceert dat perfect afgestemd is op wat mensen of zelfs individuen willen, lijkt plots niet zo heel groot meer.’ Nieuws op maat van de lezer dus, zogezegd puur feitelijk, maar op zich al gecensureerd.
Het lijkt een fenomeen in de marge. Te ver verwijderd van de oorspronkelijke doelstelling van de journalistiek. Maar laten we niet vergeten dat ook de journalistiek ondertussen onderhevig is aan de wetten van het alomtegenwoordige consumentgerichte kapitalisme. Wat niet rendeert, wordt afgevoerd. Wat de consument vraagt, moet de consument krijgen. De vraag zelf mag door niemand in vraag gesteld worden.
En daarom maakt MNM elke dag drie tot vier nieuwsfilmpjes van welgeteld vijftien seconden, lees ik een dag later in dezelfde krant. Kort, ongenuanceerd en zonder duiding. Als manier om jongeren ‘aan het nieuws’ te krijgen. Een beetje een bizarre verwoording misschien. Maar waarschijnlijk ben ik gewoon niet hip genoeg om die te begrijpen. Daarnaast wordt er verwezen naar een project van VRT-Startup dat voorlopig in de kast staat, misschien weinig verwonderlijk met een omschrijving als ‘dagelijkse updates voor iedereen die te jong, te dom of te lui is voor het gewone nieuws’. Een krachtige one-liner waar velen zich ongetwijfeld ogenblikkelijk in zullen herkennen.
De filmpjes duren vijftien seconden omdat ‘het duidelijk is dat de aandachtsspanne van een socialemediagebruiker niet langer is’. Nieuws op maat van het doelpubliek dus. Ik bekijk er een paar op de website en krijg het gevoel dat ik naar de intro van het nieuws zit te kijken. Maar dan zonder het eigenlijke nieuws. Het is een aframmeling van de hoofdpunten, af en toe onderbroken door een aantal schreeuwerig grote hoofdletters op het beeld, waarschijnlijk bedoeld voor mensen waarvan de aandachtsspanne nog korter is dan vijftien seconden. Moeten we dit nu als een positieve evolutie zien, of is het een pijnlijke uiting van de intellectuele verarming van deze tijd? Wie mij hierover in vijftien seconden wat duiding kan verschaffen, krijgt mijn volledige aandacht(sspanne).
Bronnen:
‘De robotjournalist werkt dag en nacht’ (DS, 2 april 2015)
http://www.standaard.be/cnt/dmf20150401_01610913
‘Het meisje van de vijftien seconden’ (DS, 3 april 2015)
http://www.standaard.be/cnt/dmf20150402_01612755
De Filosofietser 